Wetenschap én vermaak bij eerste TSC theatercollege

DeLaMar Theater, Amsterdam

'Succes zit tussen je oren!’ Is je brein de sleutel tot succes? En zo ja, kun je dat dan beïnvloeden?  Die twee vragen stonden centraal tijdens het allereerste ‘openbare’ Theatercollege dat de Topsport Community maandag 6 februari jl. organiseerde in het DeLaMar Theater in Amsterdam.

Circa 500 mensen hadden een kaartje gekocht of van een van de partners van de Topsport Community gekregen om te luisteren naar de stuk voor stuk uitermate boeiende en humoristische presentaties van prof. dr. Margriet Sitskoorn, Jackie Reardon en prof. dr. Erik Scherder. 

Uiteraard werd de middag in het sfeervolle DeLaMar Theater geopend door Pieter van den Hoogenband. De oprichter en directeur van de Topsport Community keek samen met de bezoekers ademloos naar een, ook voor hem nu nog altijd, bloedstollend spannende video van de 100 vrij-finale tijdens de Olympische Spelen van Athene 2004. ‘VDH’ bekende na die gouden race zijn vinger te hebben gebroken als gevolg van het aantikken met gestrekte vingers in plaats van met de vlakke hand zoals gebruikelijk is in het zwemmen. “Ik had die race vooraf zó vaak in mijn hoofd gezwommen, ik was zó gefocust, dat ik de laatste meters in een soort flow heb ervaren. Dat geldt ook voor het aantikken. Dat had ik nog nooit eerder zo gedaan, maar het was mijn enige kans om te winnen…” 

Focus 
Van den Hoogenband, en later ook zijn collega (ex-)topsporters die door presentator Arie Boomsma op het podium van DeLaMar werden ondervraagd, zeiden het stuk voor stuk: focus, mindset en de kracht van ons brein zijn doorslaggevend als het gaat om het behalen van topprestaties. Zowel in de sport als in het bedrijfsleven en andere sectoren. 

Hoe dat precies werkt, legde neuropsycholoog prof. dr. Margriet Sitskoorn haarfijn uit. De hoogleraar Klinische Neuropsychologie aan de Universiteit van Tilburg vertelde de bezoekers hoe je vaardigheden die leiden tot succesvol gedrag, kunt verbeteren. 

Kort gezegd: je moet je aandacht kunnen richten, vasthouden, verdelen en loslaten. Oftewel: alles wat je aandacht geeft, groeit. Maar om goed te kunnen focussen, moet je ook kunnen delegeren en regelmatig ontspannen. “Je moet je tijd aan het juiste besteden! De sleutel van succes ligt bij de prefontale cortex van je hersenen en die is uitermate goed te trainen”, aldus Sitshoorn die op de haar bekende humoristische wijze aan de hand van verschillende praktische voorbeelden en tips vertelde welke invloed het brein heeft op je gedrag en hoe je je aandacht kunt ‘trainen’ en sturen.

“Je hersenen zijn plastisch en veranderen altijd. Alles wat je denkt, doet, voelt en meemaakt heeft invloed op je hersenen. Als je veel oefent met voetballen, word je er beter in. Maar als je vaak zeurt, word je óók een steeds betere ‘zeurpiet’. Kortom: je kunt je hersenen vormen in de richting van succesvol worden. Je kunt je eigen gedrag reguleren. Een gouden tip? Stel je open voor nieuwe dingen, doe af en toe iets leuks wat je nog nooit hebt gedaan! En verder: richt je aandacht, slaap voldoende en beweeg genoeg! Als je dit allemaal doet worden het vanzelf automatismen en dan kún je dus wel degelijk beter gaan presteren.” 

Mindset
Na Sitskoorn was het de beurt aan Jackie Reardon. De Britse oud-tennisprof legde in een notendop ‘haar’ mindset-methode uit, die onder meer met succes is gebruikt door de nationale dameshockeyploeg en handboogschutter Sjef van den Berg. Na haar tenniscarrière is Reardon zich gaan verdiepen in de overeenkomsten tussen topsport en oosterse inzichten. Haar eigen carrière, zoals bij velen, was namelijk een emotionele achtbaan zonder echt veel plezier en met vooral de focus op 'winnen'. “Ik heb later pas geleerd dat het beklimmen van een berg even waardevol is als het staan bovenop de berg. Ik begon te begrijpen dat niet zozeer het winnen van de tegenstander het doel moet zijn, maar juist het (over)winnen van jezelf.”

Door zelf meerdere technieken te oefenen, heeft Reardon een eigen methode ontwikkeld om met passie, vreugde en verhoogde aandacht in het leven te staan. Of je nu een wedstrijd speelt, een deadline wilt halen, of iets moois als een droom wilt verwezenlijken in je leven, dit hoeft niet gepaard te gaan met stress. “Het kan anders”, zegt Reardon. “Verander ‘verhaaldenken’ in ‘actiedenken’. Denk in het nu, geef al je handelingen kwaliteit en neem waar zonder oordeel zijn de drie belangrijkste pijlers voor succes. Richt je op de handeling, niet op het resultaat.”  


Ervaringen uit de Topsport 
Na de pauze vertelden oud-hockeyster Minke Booij, zwemster Femke Heemskerk en voormalig wielrenner Maarten Tjallingii op openhartige wijze over hun eigen ervaringen met mindset, visualiseren, focus en mentale obstakels op weg naar de top. Zo bekende Booij, olympisch kampioen met de hockeydames in 2008, dat ze lange tijd last heeft gehad van faalangst. “Maar als je zelf erkent dat je het hebt, kun je er ook iets aan doen.”  

Bewegen voor een beter brein
Prof. Dr. Erik Scherder sloot het theatercollege af met een vlammende presentatie over met name de verbindingen in de hersenen en wat die doen met je algehele welbevinden. De bekende hoogleraar neuropsychologie – verbonden aan de Vrije Universiteit van Amsterdam en regelmatig aan tafel bij ‘De Wereld Draait Door’ – sloot zich aan bij Margriet Sitskoorn en had een krachtig advies: ‘Meer bewegen houdt je brein fit!’  

“Door te bewegen verklein je de kans dat je hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten krijgt, maar ook suikerziekte type 2. En dat zorgt er weer voor dat je minder kans hebt op het krijgen van dementie. Gaan onze hersenen ook beter werken als we meer bewegen? Bij mensen – jong en oud – die lui zijn geworden, blijkt dat inderdaad het geval. Als zij weer gaan bewegen, dan verbeteren vooral de ‘executieve functies’ van onze hersenen: het vermogen tot initiatief nemen, zaken plannen, impulsen beheersen en zelfregulatie. Allemaal functies die we nodig hebben om zelfstandig te functioneren”, aldus Scherder die zijn verhaal doorspekte met humor en anekdotes en als een volleerd cabaretier DeLaMar een uur lang in zijn greep hield.

Afgaande op de vele enthousiaste reacties van de bezoekers, was het een uitstekend idee om de kennis die de Topsport Community opdoet, ook ‘live’ toegankelijk te maken voor iedereen. Ook Pieter van den Hoogenband was het daar mee eens. “Dit smaakt zeker naar meer. Volgend jaar weer…”

Bekijk hier de aftermovie

Deel dit artikel in je netwerk: